دانشگاه شهید باهنر کرمانمجله پژوهشهای تعلیم و تربیت اسلامی2008-24366120140421.مقایسة آموزههای تربیتی گلستان سعدی و قابوس نامه12265210.22103/jir.2014.652FAJournal Article20140526.ضرورت مقایسة بین مضامین مشترک تربیتی گلستان سعدی و کتاب قابوسنامه عنصرالمعالی بدان جهت بوده است که معمولاً در میان بسیاری از خوانندگان آثار سعدی، گمان بر آن بوده و هست که شیخ اجل، این مسایل و گفتارها را خود مطرح کرده و به قول وی:
کهن خرقة خویش پیراستن به از جامة عاریت خواستن
در این مقایسه، بخشهایی از مشترکات آثار این دو سخنور بزرگ که از جهت معنایی و در بسیاری موارد لفظی به هم نزدیک بودند در برابر هم قرار گرفتهاند؛ امّا قبل از این کار برای نشان دادن دشواری کار، شمّهای در باب فاصله زمانی مربوط به این دو سخنور و ردّ پای هر نوع مضمونگیری یا به قولی تاثیرپذیری بیان شده است. ویژگیهای تربیتی«قابوس نامه» و اهمیّت آن در آموزههای تربیتی و مقایسهای میان این اثر و آرا و اندیشههای تربیتی سعدی در کتاب «گلستان» صورت گرفت. اهمیّت موضوع بدان جهت است که آموزههای تربیتی سعدی در «گلستان» مورد استناد منابع مختلف است و «قابوس نامه» در این زمینه هم سرشار از موضوعات اخلاقی و تربیتی است و میتواند در اکثر مباحث دانش مفید واقع شود. در این مقایسه به دیدگاههای مشترک و وجوه اختلاف در روشهای «قابوس نامه» عنصرالمعالی و «گلستان» سعدی اشاره شده است و حاصل این مقایسه آن است که اثر عنصرالمعالی با آنکه به شیوة اندرز بیان شده است نسبت به سعدی که دستورات تربیتی را به صورت حکمت مطرح میکند، تفاوت چندانی ندارد.
https://jir.uk.ac.ir/article_652_f8091c71c69c503f646a64ac6ad0a4f0.pdfدانشگاه شهید باهنر کرمانمجله پژوهشهای تعلیم و تربیت اسلامی2008-24366120140421.الگوهای تعلیمی قابل تقلید در داستان¬های قرآنی
(بررسی موردی: داستان سلیمان و ایوب علیهما السلام)234465310.22103/jir.2014.653FAJournal Article20140526.قرآن کریم کتاب هدایت است و مخاطبان این مائده آسمانی، همة انسانها و طبقات مختلف جامعه در طول تاریخ بوده و هستند، تحقق چنین هدفی در گرو توجه به استعدادهای متفاوت افراد و استفاده هنری از همة گنجایشهای زبانی است. در این پژوهش، با روش توصیفی – تحلیلی، جلوههای زیباشناختی هنری در داستانهای تعلیمی قرآن کریم، با تکیه بر داستان دو تن از پیامبران الهی، حضرت سلیمان و حضرت ایوب که به ظاهر زندگی متضادی با هم دارند، در مقاطع زمانی مختلف، واکاوی، سپس با هم مقایسه شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان میدهد که در شیوة بیان این دو داستان، یک الگوی تعلیمی قابل تقلید در هنر داستاننویسی وجود دارد. در این الگوی قرآنی به داستاننویسان آموخته میشود که در هنر متعهد، شکلهای بسیار متنوعی میتواند متصور باشد و هنرمندان با خلاقیتهای هنری خود، از مسیرهای متفاوت و حتی گاهی متضاد، میتوانند به هدفی واحد دست یابند و هنر را در خدمت تعلیم و تربیت قرار دهند.https://jir.uk.ac.ir/article_653_787889c36af0fe849189611392699d20.pdfدانشگاه شهید باهنر کرمانمجله پژوهشهای تعلیم و تربیت اسلامی2008-24366120140421.تربیت عقلانی(با توجه به آیات جزء بیست و هفتم قرآن کریم)456865410.22103/jir.2014.654FAJournal Article20140526.هر کدام از مکاتب فلسفی- تربیتی، فلسفة تربیتی خاص خود را دارند. مکتب اسلام نیز از این قاعده مستثنی نمیباشد. عالیترین مراتب تبلور و تجسم چنین فلسفهای را میتوان در قرآن کریم که مبین بنیان اساسی اسلام است جستجو نمود. هدف از انجام این تحقیق، بررسی تربیت بعد عقلانی شخصیت انسان در مکتب فلسفی- تربیتی اسلام با توجه به آیات جزء بیست و هفتم قرآن میباشد. به منظور وصول به این هدف در قالب تحقیقی کیفی، نظری و کتابخانهای با استفاده از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، مطالب مورد نظر مورد استخراج و استنتاج قرار گرفتهاند. نتایج این پژوهش نشان میدهد که هر کدام از صفات و خصوصیاتی که در این جزء خاص از قرآن کریم برای خداوند متعال ذکر شدهاند به نوعی میتوانند پیام ویژة خود را برای مربی و متربی داشته باشند و منزلت معرفت به گونهای عظیم و والا معرفی گردیده که برای هر مربی و متربی، انگیزه آفرین است. به همین ترتیب، تنها به توصیف چنین ارزشی برای شناخت اکتفا نشده؛ بلکه به نحوه صحیح آموزش و تربیت نیز اشاراتی اساسی گردیده و در این راستا به تحریض در تعلیم و تربیت در قالب صوری نظیر سوگند، تکرار، تشریح صفات و ویژگی ها عنایتی ویژه مبذول شده است.https://jir.uk.ac.ir/article_654_d3024c7cbf0adcae889ed4d1f63cf2c2.pdfدانشگاه شهید باهنر کرمانمجله پژوهشهای تعلیم و تربیت اسلامی2008-24366120140421.چهارچوب نظام تعلیم و تربیت در انسان شناسی براساس اندیشه های علامه محمد تقی جعفری699465510.22103/jir.2014.655FAJournal Article20140526.در این مقاله تفکرات انسان شناسی علامه محمد تقی جعفری به عنوان جزئی از یک نظام منسجم فکری دنبال وبا توجه به برخی چالشهای نظام آموزشی معاصر بحث میگردد. این تفکر،حاصل احاطة ایشان براسلام وعلوم جامعهشناسی و روان شناسی بوده و درپیوندعمیق با مباحث تربیتی است وبدون توجه به آن،درک کلیت نظام تعلیم وتربیت او دشوار می گردد.در بررسی مبانی تربیتی انسان شناسی علامه محمدتقی جعفری ضرورت پاسخ گویی به سئوالات اساسی انسان درمحورارتباطات چهارگانه او با خود ،دیگران ،جهان وخدا و همچنین جایگاه آن در مراحل نظام تعلیم و تربیت موردتوجه قرار گرفته که حاصل خلاقیت علامه درطرح مباحث انسان شناسی با رویکرد تربیتی است. مراتب نظام تعلیم وتربیت اورا این روابط در برداشته وهریک بخشی ازدایره علوم انسانی وتجربی را پوشش میدهد. همچنین براین اساس اصولی مانند موضوعیت شخصیت انسان، فرایند تربیت تدریجی، توازن احساس وعقل،یادگیری اجتماعی وفرهنگی وارزش محوری استخراج گردیده است و انتظار میرودکه با توجه به اشراف ایشان به نظام آموزشی معاصر، این مباحث در بومی سازی نظام تعلیم و تربیت وکاهش این چالش ها مؤثر یاشد.https://jir.uk.ac.ir/article_655_383dee9c8d0f670d483912b84bd78c3d.pdfدانشگاه شهید باهنر کرمانمجله پژوهشهای تعلیم و تربیت اسلامی2008-24366120140421.جایگاه تفکّر اسلامی به نگرش سیستمی در مدیریت9512465610.22103/jir.2014.656FAJournal Article20140526.هدف این پژوهش بررسی جایگاه تفکّر اسلامی به نگرش سیستمی در مدیریت است. روش تحقیق، تحلیلی _ اسنادی می باشد. جهت تحقّق هدف، هفت سوال بدین صورت ارائه گردید: جایگاه تفکّر اسلامی در مدیریت سازمان ها در جوامع اسلامی به چه نحو است؟ مزایا و برتری های تفکّر اسلامی در زمینه مدیریت کدامند؟ موانع تفکّر اسلامی در زمینه مدیریت کدامند؟ جایگاه نگرش سیستمی در مدیریت سازمان ها در جوامع اسلامی به چه نحو است؟ کاستی ها و نقایص نگرش سیستمی در زمینة مدیریت کدامند؟ مزایا و برتری های نگرش سیستمی در زمینة مدیریت کدامند؟ و چگونه تفکّر اسلامی می تواند به رشد و بهبود تفکر سیستمی کمک کند؟ <br /> یافته ها نشان دادکه تفکّر اسلامی با سرچشمه گرفتن از قرآن کریم، سنت پیامبر(ص) و سیرة معصومین(ع) در مدیریت فراحسی و فرا عقلی بوده و در ضمن معرفی ابزار و روشهای مدیریتی در واقعیت قابلیت عمل داشته و به صورت اعتدالی به ارتباط بین امور و پدیده ها توجه می نماید. این تفکّر جامع و شامل می تواند نقایص نگرش سیستمی به عنوان یکی از کارآمدترین نگرشها در زمینه مدیریت سازمان ها را تعالی بخشد.https://jir.uk.ac.ir/article_656_19f58703fff8290705883d13f7dcae44.pdfدانشگاه شهید باهنر کرمانمجله پژوهشهای تعلیم و تربیت اسلامی2008-24366120140421.جایگاه درستکاری، مسئولیت پذیری، دلسوزی و بخشش مدیران در نظام تعلیم و تربیت اسلامی12514665710.22103/jir.2014.657FAJournal Article20140526.امروزه رفتار مدیران در جوامع اسلامی بیش از پیش بر رفتار سازمانی کارکنان و رفتار شهروندی مردم تاثیرگذار است؛ زیرا انتظاری از یک مدیر اسلامی آن است که به ارزشها و اصول اخلاقی اخلاقی پایبند باشد. بی شک یکی از مهم ترین و موثرترین سازمانها در ترویج و یا حذف اصول و ارزشهای اخلاقی نظام تعلیم و تربیت است که نقش بسزایی در رشد فردی افراد ، نیز رشد اقتصادی و اجتماعی کشور ایفا می کند. درستکاری، مسئولیتپذیری، دلسوزی و بخشش از جمله ارزشهای والای اسلامی هستند که رعایت آنها از سوی مدیران نظام تعلیم و تربیت، میتواند رفتار اجتماعی و سازمانی نسل کنونی و آینده جامعه را به سمت اسلامی شدن واقعی، آنگونه که مورد تاکید قرآن کریم و سفارش پیامبر اعظم(ص) و ائمه معصومین (ع) است، به پیش ببرد. ترویج و اشاعه اصول اخلاقی یاد شده را می توان هم از طریق منشور اخلاقی مدارس با تاکید بر این چهار اصل ارتقاء بخشید و هم از طریق کارگاهها و دورههای آموزشی تخصصی اخلاق محور. همچنین نظارت مستمر بر موسسات آموزشی خصوصی و دولتی از طریق مراجع ذیصلاح و استفاده از سیاستهای تشویقی و تنبیهی نیز میتواند بر اهمیت رعایت ارزشهای اخلاقی بیفزاید.https://jir.uk.ac.ir/article_657_cc5306fa9414bd257aee50efc8726350.pdfدانشگاه شهید باهنر کرمانمجله پژوهشهای تعلیم و تربیت اسلامی2008-24366120140421.بازشناسی مفهوم دینی عقل، مبنایی برای تعلیم و تربیت در اسلام14716965810.22103/jir.2014.658FAJournal Article20140526.مقالة حاضر به بازشناسی ماهیت و مفهوم دینی عقل و نقش آن به عنوان مبنایی برای تعلیم و تربیت در اسلام، پرداخته است؛ در این پژوهش با واکاوی عقل از منظر لغویان، روایات و قرآن کریم به وجوه معنایی آن، از جمله: «موجود مجرد»، «قوهی درک»، «اندیشه»، «تمییز»، «انزجار از قبایح» و «کسب کنندة علم»، دست یافته است؛ وجه اشتراک همة آن معانی، «موجود» است؛ که در عالم ملکوتی، «مخلوقِ روحانی» نام دارد، در عالم مُلکی، «قوه». ماهیت این موجود، در دو معنای «درک» و «بازدارندگی» ظهور مینماید. همچنین، عقل در مقابل «جهل» و «احمقی»، واقع میشود. عقل بر خلاف جهل، تمایل به خیرات «نظری» و «عملی» دارد و نسبت به تعلیم و تربیت «قبیح»، اثر بازدارندگی از خود نشان میدهد. روایات از «خیر و شر»، به عنوان «وزیران» عقل و جهل یاد میکند؛ از این رو نقش تعلیم و تربیت عقل، از سوی معلّم و متعلّم، در حوزة نظری و عملی به سوی «عاقل شدن» است؛ قرآن نیز عاقل و جاهل را مدح و ذم نموده و مصادیقی از خیر و شر را در تعلیم و تربیت دینی، امر و نهی کرده است. از این رو عاقل در حوزة تعلیم و تربیت، کسی است که در میدان حُسن «فاعلی» و «فعلی»، پا نهاده باشد؛ همچنین در پرتو آن، عقل با مجموعهای از جذب «خوبی ها» و دفع «بدیها»، همراه گردیده است؛ تا عقل به سبب تربیت دینی، از قوه به فعل مبدّل گردد؛ بنابراین، در این باره میتوان، اهمّ مبانی تعلیم و تربیت عقل را، در پنج ضلعِ «علم نیک»، «ایمان نیک»، «نیّت نیک» ، «گفتار نیک» و «عمل نیک» خلاصه نمود؛ اولین مصداق بارز تعلیم و تربیت دینی در دو حوزة عقل نظری و عملی، خداشناسی و خداپرستی است.https://jir.uk.ac.ir/article_658_b0374646ee4e626bd98f4e19c154f5e3.pdf