نگاه به گناه و گناهکار از منظر متون دینی اسلام و پیامدهای آن در تعلیم و تربیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

علوم تربیتی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران

10.22103/jir.2020.15256.1360

چکیده

نگاه به گناه و فرد گناهکار موضوع مورد بحث تمامی جوامع بشری و ادیان بوده و در مورد برخورد با آن اختلاف‌نظر وجود داشته‌است. هدف این پژوهش بررسی نگاه اسلام به گناه و گناهکار از منظر قرآن‌کریم و متون دینی اسلام و نیز بررسی پیامدهای گناه بر تربیت از منظر قرآن بود. در این راستا از روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بهره‌گرفته‌شد. ابتدا به مطالعۀ مبانی-نظری در مورد گناه و گناهکار و همچنین نگاه به فرد گناهکار پرداخته شد و در مرحلۀ بعد تمام آیات قرآنی مرتبط با گناه و گناهکار و واژه‌های مترادف آن استخراج شد، مبانی موجود مربوط، جمع‌آوری و با شیوۀ کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌است. واژۀ گناه در لغت و معنی، منشأ گناه، برخورد اسلام با گناهکار و آثار گناه بر تربیت مورد بررسی قرار‌گرفت. نتایج نشان داد واژه‌های قرآنی مترادف گناه و پیامدهای شناسایی شده گناه در تربیت از منظر قرآن‌کریم عبارتند از: نگرانی و اضطراب،عذاب‌وجدان، غفلت، رسوایی، مانع کسب‌معرفت، عذاب و عقوبت، مانع استجابت‌ دعا، کفر و بی‌دینی و قساوت‌ قلب، البته نگرانی و اضطراب و عذاب‌وجدان وجه مفیدش در آن است که این اضطراب و عذاب وجدان احتمال بازگشت انسان گناهکار و توبه او را فراهم می-آورد و از عوامل تاثیرگذار توبه و طلب بخشش می‌تواند عذاب‌وجدان و اضطراب ناشی از ارتکاب به گناه باشد.

کلیدواژه‌ها