بررسی و تبیین اهداف و اصول تربیت اخلاقی بر مبنای نظریات اخلاقی علامه طباطبایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه لرستان- مرکز آموزش عالی نورآباد- گروه روانشناسی

2 دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه شاهد تهران

10.22103/jir.2022.16248.1376

چکیده

چکیده
این مقاله با هدف شناسایی، معرفی و طبقه‌بندی اهداف و اصول تربیت اخلاقی، بر مبنای نظریات اخلاقی علامه طباطبایی، تدوین شده است. سوالات اساسی این پژوهش عبارتند از: 1- چه موضوعاتی را می‌توان به عنوان هدف‌غایی و اهداف‌کلی تربیت اخلاقی بر مبنای نظریات اخلاقی علامه طباطبایی معرفی کرد؟ و 2- اصول حاکم بر تربیت اخلاقی، بر مبنای نظریات اخلاقی علامه طباطبایی چه هستند؟ دراین پژوهش، از روش تحقیق تحلیلی- استنتاجی استفاده شده است. چنان‌که در مقام تبیین از روش تحلیلی و در مقام نتیجه‌گیری و کشف دلالت‌های تربیتی، از روش استنتاجی استفاده گردیده. در این پژوهش مشخص شد که هدف غایی تربیت اخلاقی عالی‌ترین مرتبه تقرب به پروردگار، یعنی فنای‌فی‌الله است. این غایت تربیتی را می‌توان در سه بعد شناختی، عاطفی و عملی بدین‌گونه تقسیم کرد که در بعد شناختی، معرفت به پروردگار و طی مراتب توحید و در بعد عاطفی، محبت پروردگار و اولیای او و در بعد عملی، اطاعت از پروردگار و اولیای او را شامل می شود. همچنین مشخص شد که بر اساس نظریات اخلاقی علامه می‌توان هفت اصل تربیتی را معرفی کرد که لازم است بر سیر تربیت اخلاقی که به منظور دست‌یابی به اهداف مذکور صورت می‌پذیرد حاکم باشند. چنانکه این اصول عبارتنداز: 1- اصل مساوات، 2- اصل واقع‌بینی، 3- اصل تعادل میان ماده و معنا، 4- اصل اجتماعی بودن تربیت‌اخلاقی، 5- اصل اولویت نفس فرد در تربیت‌اخلاقی، 6- اصل تخفیف و تسهیل تکلیف، 7- اصل اولویت تعلیم.

کلیدواژه‌ها